Czynnik chłodniczy – podział i przeznaczenie

Osoby zainteresowane montażem klimatyzacji lub pompy ciepła dowiadują się o bardziej i mniej ekologicznych czynnikach, którymi napełnione są instalacje i urządzenia. Nie mając pojęcia o różnicach stajemy przed dylematem – który czynnik chłodniczy lepiej wybrać? Czynnik R32, czynnik R410a, czy może jednak starszy typ – R407C? W poniższym artykule postaramy się wyjaśnić całą problematykę zagadnienia.

Czym jest czynnik chłodniczy?

Czynnik chłodniczy to mieszanina chemiczna biorąca udział procesie termodynamicznej wymiany ciepła. Uzyskując niskie ciśnienie czynnik wrze i pobiera ciepło z otoczenia, które oddaje na skraplaczu. Czynnik w fazie skraplania ma wysokie ciśnienie i również wyższą temperaturę.

Idealny czynnik to taki, który posiada świetne właściwości termodynamiczne oraz jest bezpieczny dla ludzi i otaczającego nas środowiska. Po dziś dzień nie wynaleziono takiej mieszaniny, dlatego co parę lat słyszymy o nowym produkcie w tej dziedzinie. Obecnie najbardziej popularne czynniki to mieszaniny azeotropowe R410A i czynnik R32.

Jak dzielimy czynniki chłodnicze?

Czynnik chłodniczy możemy podzielić ze względu na kilka kryteriów. Pierwszym z nich jest podział ze względu na pochodzenie czynnika. Wydzielamy wśród nich mieszaniny pochodzenia naturalnego oraz mieszaniny syntetyczne powstałe w laboratoriach chemicznych.

Wśród czynników syntetycznych możemy wydzielić czynniki jednorodne i mieszaniny. Czynniki jednorodne nazywamy freonami. To właśnie tej grupie zawdzięczamy obiegową nazwę chłodziw. Należy tu jednak zaznaczyć, że freon to chlorofluorowęglowodór (R11 i R12), czyli grupa czynników CFC, która w myśl ustawy F-GAZowej została całkowicie wycofana z obiegu.

Trzecim kryterium jest poślizg temperaturowy mieszaniny. W ten sposób możemy wydzielić spośród czynników niejednorodnych mieszaniny azeotropowe i zeotropowe. Te pierwsze nie wykazują praktycznie poślizgu temperaturowego, dzięki czemu po ubytku czynnika lub odzysku możemy często je wykorzystać ponownie. W przypadku czynników azeotropowych każdy ubytek może powodować nieprawidłowe działanie układu chłodniczego. Przykładem takiej mieszaniny jest czynnik R407A.

Poza mieszaninami syntetycznymi mamy jeszcze czynniki pochodzenia naturalnego. Do tej grupy zalicza się amoniak R717, propan R290, izobutan R600 , dwutlenek węgla R744, a nawet powietrze R729.